باید خاطرنشان کرد که زنان در زمان بارداری و با بدنیا آوردن کودکی برای مدتی از کار معاف میشدند ، اما از حداقل خقوق برای گذران زندگی برخوردار می گشتند و علاوه بر آن اضافه خقوقی بصورت مواد مصرفی ضروری زندگی دریافت می نمودند، همچنین در گل نوشته های تخت جمشید شاهد آن هستیم که در کارگاههای خیاطی ، زنان بعنوان سرپرست و مدیر بودند و گاه مردان زیردست زنان قرار می گرفتند.

اما زنان خاندان شاهی از موقعیت دیگری برخوردار بودند ، آنان می توانستند به املاک بزرگ سرکشی کنند و کارگاه های عظیم را با همه کارکنانش اداره و مدیریت می کردند و درآمدهای بسیار زیاد داشتند ، اما باید خاطرنشان کرد که حسابرسی و دیوان سالاری هخامنشی حتی برای ملکه هم استثنا قائل نمی شد و محاسبه درآمد و مخارج از وی مطالبه می کرد.

در یکی از گل نوشته ها ( لوح های گلی ) رئیس تشریفات دربار داریوش بزرگ دستور تحویل 100 گوسفند را به ملکه صادر می کند تا درجشن بزرگ تخت جمشید که 2000 مهمان دعوت شده بودند ، بکار روند.

دریکی از مهرهای بدست آمده از تخت جمشید زنی بلندپایه در صندلی تخت مانندی نشسته و پاهایش را روی چهارپایه ای گذارده و گل نیلوفری در دست دارد و تاجی برسرنهاده که چادری روی آن انداخته شده است و به تقلید از مجلس شاه ، ندیمه ای در برابر او ایستاده و عود سوزی در آن دیده می شود. این مهر یکی از زنان ثروتمند دربار هخامنشی است که نقش مهمی در مدیریت جامعه داشته است و دستورات خود را به این مهر منقوش می کرده است.

بنابراین با کمک گل نوشته های تخت جمشید تصویری کاملا نو از زنان و ملکه های هخامنشی بدست می آوریم که برخلاف ادعای نویسندگان یونانی ، که آنها را عروسکهایی محبوس در حرم سراها می دانستند، نه تنها همدوش مردان در آئین های مذهبی شرکت می کردند ، بلکه در صحنه زندگی و در اداره امور کشور هم نقش و شخصیت مستقل خویش را حفظ می کردند . بررسی دقیق لوح های دیوانی تخت جمشید نشان می دهد، که زن در دوران فرمانروائی هخامنشیان بویژه در زمان شاهنشاهی داریوش بزرگ از چنان مقامی برخوردار بودند که در میان همه خلق های جهان باستان نظیر نداشت

 شماری از دلاور بانوهای ایرانی

 یوتاب :

سردار زن ایرانی که خواهر اریوبرزن سردار نامدار ارتش شاهنشــــــاهی

داریوش سوم بوده است. وی در نبرد با اسکندر گجــستک? همراه اریوبرزن

فرماندهی بخشی از ارتش را بر عهده داشته است او در کوهـهای بختیاری 

راه را بر اسکندر بست . ولی یک ایرانی راه را به اسکندر نشان داد و او از

مسیر دیگری به ایران هجوم اورد. با این حال هم اریوبرزن و هم یوتاب در

راه میهن کشته شدند و نامی جاویدان از خود بر چای گذاشتند.

دریاسالار بانو ارتمیز :

نخستین و تنها بانوی دریاسالار جهان تا به امروز . او به سال 480 پیــش

از میلاد به مقام دریاسالاری ارتش شاهنشاهی خــشایارشاه رسید و در نبرد

ایران و یونان ارتش شاهنشاهی ایران را از مرزهای دریایی هدایت میکرد .

تاریخ نویسان یونان او را در زیبایی برجستگی و متانت سرامد تمامی زنان

ان روزگار نامیده اند.

اتوسا :

ملکه بیش از 28 کشور اسیایی در زمان امپراتوری داریـــــــــــوش بزرگ .

هرودت پدر تاریخ از وی به نام شهبانوی داریـــــوش بزرگ یاد کرده است و

اتوسا را چندین باد در لشکر کشی های داریوش یاور فکری و روحی داریوش

بزرگ دانسته است.

ارتادخت :

وزیر خزانه داری و امور مالی دولت ایران در زمان شاهنشاهی اردوان چهارم

اشکانی. به گفته کتاب اشکانیان اثر دیاکونوف روســــی خاور شناس بزرگ او

مالیات ها را سامان بخشید و در اداره امور مالی کوچکتـــــرین خطایی مرتکب?

نشد و اقتصاد امپراتوری پارتیان را رونق بخشید.

ازرمی دخت :

شاهنشاه زن ایرانی در سال 631 میلادی . او دختر خـــــــــسروپرویز پس از

" گشناسب بنده " بر چندین کشور اسیایی پادشاهی کرد.

اذرناهید :

ملکه ملکه های امپراتوری ایران در زمان شاهنـــــــشاهی شاپور یکم بنیانگزار

ساسله ساسانی. نام این ملکه بزرگ و اقتدارات دولتی او در قلمرو ایــــران در

کتیبه های کعبه زرتشت در استان فارس بارها امده است و او را ستایـش کرده

است.

پرین :

بانوی دانشمند ایرانی . او دختر کی قباد بود که در سال 924 قبل از مــیلاد

هزاران برگ از نسخه های اوستا را به زبان پهلوی برای ایندگان از گوشه و

کنار ممالک اریایی گرداوری نمود و یکبار کامل ان را نوشت و نامش در تاریخ

ایران زمین برای همیشه تبت گردیده است.

فرخ رو :

نام او به عنوان نخستین بانوی وزیر در تاریـــــخ ایران ثبت شده است وی از

طبقه عام کشوری به مقام وزیری امپراتوری ایران رسید.

گردافرید :

یکی از پهلوانان سرزمین ایران. تاریخ از او به عنوان دختر کژدهم یاد میــکند

با لباسی مردانه با سهراب زورازمایی کرد . فردوسی بزرگ از او به عـــنوان

زنی جنگو و?دلاور سرزمین پاکان یاد میکند.

اریاتس :

یکی از سرداران مبارز و دلیر هخامنشیان در سالهای پیش از میلاد. مورخــین

یونانی در چندین جا نامی از وی به میان اورده اند.

هلاله :

?پادشاه زن ایرانی که به گفته کتاب دینی و تاریخی ( 391 یشتا 274+1 یشتا 2 )

در زمان کیانیان بر اریکه شاهنشاهی ایران نشست . از او به عنوان هفتـــمین

پادشاه کیانی یاد شده است که نامش را " همای چهر ازاد ) نیز گفته اند.

مردان ایران باستان بانوان خود را احترام بسیار میگزاشتند و در تمامی امور

با انها مشورت میکردند و برای ایده و عقیده انها احترام بسزایی قائل بودند.